Schotland vormt samen met Engeland, Wales en Noord-Ierland (Ulster) Groot-Brittannië. Schotland is een ruig land, met vriendelijke inwoners, al zouden de Schotten volgens overlevering minstens zo zuinig zijn als de Nederlanders. En zelfs als Schotten zo superzuinig zijn, dan nog krijg je de meeste natuur voor niets als je fietst.
Het Schotse klimaat is vergelijkbaar met het Nederlandse, doch net als het landschap iets ‘ruiger’ en natter. Het regent en waait niet altijd, maar vooral aan de kust kan het soms flink tekeer gaan. Bedenk, als je met flinke tegenwind langs de kust fietst, dat dit soort weer er eigenlijk gewoon bij hoort, en geniet ervan!
Fietsgebieden in Schotland
Als je in Schotland gaat fietsen, staan je heel wat pittige tochtjes te wachten.
De Highlands in het noordwesten van Schotland bestaan uit vele kleine bergruggen (met evezovele kleine, venijnige klimmetjes), diepe dalen en vele meren. Deze streek staat bekend als mooi en ruig, maar ’s zomers kun je er geplaagd worden door hordes muggen en midges.
De Grampian Mountains zijn een rotsplateau, met onder andere de hoogste bergen en passen van Schotland. Tot in de zomer kan er sneeuw liggen op deze bergen en soms zelfs op de passen.
De Scottish Borders is het land van de ruimte. Bergen van meer dan 1000 meter hoogte (en dat is flink klimmen vanaf zeeniveau), uitgestrekte bossen, meren en rivieren wisselen elkaar af.
In Perthshire ten noordwesten van Edinburgh is het heerlijk pedaleren van het ene hoogtepunt naar het volgende. Geweldige uitzichten, mooie natuur en de alom aanwezige oudheidkundige overblijfselen geven een fietstocht ook nog eens een educatief tintje.
De Orkney eilanden zijn niet de meest voor de hand liggende bestemming als je wilt gaan fietsen. Toch zijn de Orkney eilanden zeer geschikt om te fietsen: glooiende heuvels, rustige wegen, veel oude cultuur. Buiten de hoofdewegen biedt een netwerk aan kleine weggetjes de mogelijkheid om van het ene kleine gehucht naar het volgende te fietsen.
Ook de Hebriden (fiets-menu rechtsboven op deze site) zijn een waar fietsparadijs. De natuur is mooi, lieflijker dan in andere stukken van Schotland, en de wegen zijn ook hier van goede kwaliteit. Hoewel de Hebriden als fietsvakantie-bestemming wat te klein zijn, is het aandoen van de Hebriden zeker aan te raden.
Ook de Shetland eilanden horen bij Schotland. Rustige wegen met uitzicht op zee of een lekkere klim de heuvel op. Zeker gecombineerd met andere eilanden en het Schotse vasteland zeer geschikt voor een fietsvakantie die net even anders is dan anders.
Schotland: Wegen en Verkeer
Om in Schotland te komen moet je de Noordzee over. Dit kun je vliegend doen, of met de trein vanuit Frankrijk. Het handigste vanuit Nederland is echter om de boot te pakken naar Newcastle (kijk voor meer informatie eens op de veerdiensten.startpagina.nl). Pas als je de boot afrijdt wel even goed op, want in Groot Brittannië word je meteen geacht links te rijden.
In Schotland mag je op wandelpaden fietsen tenzij het ter plekke anders staat aangegeven. Dit is zo omdat een fiets wordt beschouwd als een hulpmiddel om te lopen.
Praktisch alle wegen in het Verenigd Koninkrijk zijn geasfalteerd. Niet altijd even mooi en strak, maar toch geasfalteerd. Hoe kleiner het weggetje, hoe steiler het omhoog gaat.
Echt mooi fietsen is het op de lokale kleine weggetjes. Deze wegen worden gewoonlijk alleen gebruikt door de plaatselijke boeren, en zijn dus vaak helemaal voor de fietser. Het zijn meest smalle weggetjes met veel bochten en matig asfalt.
Britten gedragen zich als een heer in het verkeer, maar soms wel als een snelle heer: vriendelijk en voorkomend, maar als de weg bekend is, wil het gaspedaal nog wel eens ingedrukt worden, ook op de kleine landweggetjes.
De bewegwijzering in Groot Brittannië is goed en volledig, ook voor fietsers. Een kaart is wel aan te raden als je van de kleinste weggetjes gebruik wilt maken.
Overnachtingsmogelijkheden Schotland
Overnachtingsmogelijkheden in Schotland zijn er genoeg. Buiten de toeristische gebieden zijn de opties iets minder talrijk, maar nog steeds zijn er ruim voldoende mogelijkheden om je moede lichaam uit te laten rusten.
Kamperen kan en mag in Schotland in alle mogelijke vormen. Op campings (duizenden door het hele land verspreid), bij de boer (vooral in de toeristische gebieden waar veel wandelaars komen) of wild kamperen (maar niet in nationale parken). Een goede tip als je een kampeerplekje zoekt en er is geen camping: vraag het eens in de lokale pub. Als je geen plekje kunt vinden met een goede sanitaire voorziening, dan kun je altijd nog uitwijken naar het openbare toilet van het dichtsbijzijnde dorp.
Jeugdherbergen in Schotland zijn verenigd in de SYHA. Bed and Breakfast is een Britse uitvinding, dus in ieder gat zul je de bekende bordjes tegenkomen. Guesthouses en Inns (herbergen) zijn een stukje duurder en vaak wat luxer dan een Bed and Breakfast, maar nog altijd veel goedkoper dan een hotel.
Fietsroutes in Schotland
In het Verenigd Koninkrijk zijn 9 lange afstandsroutes, en maar liefst 86 regionale bewegwijzerde fietsroutes, uitgezet en onderhouden door de organisatie Sustrans. Op de de site van Sustrans kun je een mooi overzicht krijgen van lange afstandsroutes en lokale fietsroutes, en ze desgewenst combineren. Nog niet alle fietsroutes van Sustrans zijn volledig bewegwijzerd en beschreven, en soms zitten er in de bestaande bewegwijzering onverwachte hiaten. De kaarten zijn daarom tijdens het fietsen onmisbaar. Kijk hier voor de beschikbare routeboekjes en fietskaarten voor Schotland.
Twee van de lange afstandsroutes van Sustrans doen Schotland aan (kaartje rechts):
- Route 1: Dover – Londen – Edinborough – Orkneys – Shetland eilanden
- Route 7: Carlisle – Iverness
De vroegere St-Columba route is in 2013 vervangen door de nieuwe fietsroute Schotland Rond (plaatje links). De route volgt de sporen van Iers/keltische missionarissen die in de 5e en 6e eeuw via Schotland (Iona was het cultureel centrum) naar Noord Engeland (Holy island) kwamen en van daaruit onder andere de missie op het toenmalige Frisia ondernamen (Willebrord en Bonifatius).
Op de website van cycle-n-sleep staan eveneens een aantal lange afstands-fietsroutes beschreven. Deels overeenkomend met de sustransroutes, deels nieuw (kaartje rechts).
Regionale Schotse fietsroutes zijn te vinden op het internet, maar vooral in de lokale VVV’s, en op onderstaande sites.
Schotland Fietstips
- De Verenigd Koninkrijk.startpagina.nl en engeland-, schotland-, wales– en noord-ierland.startpagina.nl bieden een schat aan informatie voor toeristen. Voor de voorbereiding van een vakantie dus onmisbaar.
- Sustrans, de lange afstands-fietsroutemaker van Groot Brittannië. Bezoek de site en doe de beste ideeën op voor je route.
- Door het relatief warme, natte weer en de vele meren, kan het zijn dat je in de zomer last hebt van muggen en midges (kleine steekvliegjes). Een goed muskietengaas in je tent, en eventueel voor over je hoofd ’s avonds is dan heerlijk rustgevend.
